در همان زمان برخی از کارشناسان و فعالان این حوزه انتقاداتی بر این اظهارات وارد دانستند. ازجمله اینکه: کل تبادلات جهانی سنگ در زیر گروه سنگ‌های آهکی و ماربل، که کشور ما در آن مزیت نسبی دارد، حداکثر ۸ میلیارد دلار است و عدد ۵ میلیارد دلار یعنی رسیدن به ۶۲.۵ درصد کل این تبادلات و زیر گروه سنگی و رقابت با رقبایی چون ترکیه با ۲.۱ میلیارد دلار صادرات، ایتالیا با ۱.۷ میلیارد دلار صادرات و اسپانیا، یونان و مصر که اجازه نخواهند داد که ما به همین راحتی ۶۲.۵ درصد سهم بازار جهانی را به خود اختصاص دهیم. حتی اگر ظرفیت صادرات ۵ میلیارد دلاری سنگ با کیفیت این رقبا را هم داشته باشیم، باید بدانیم که این کشورها صاحبان بازار هستند و شبکه توزیع و فروشی بسیار قوی در بازارهای جهانی دارند و یقینا نمی‌شود به راحتی این کشورها را از بازار حذف کرد و سهم آنها را به‌دست آورد.

ظرفیت ۵ میلیارد دلار ارزآوری را داریم

بهرام شکوری، رئیس انجمن سنگ ایران در نشست خبری سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ‌های ساختمانی، معدن، ماشین‌آلات و تجهیزات مربوطه گفت: صنعت سنگ ایران ظرفیت ارزآوری ۵ میلیارد دلاری را دارد که متاسفانه به چند دلیل عمده تاکنون محقق نشده است. وی عنوان کرد: بیشترین تعداد واحد فعال در حوزه معدن و صنایع معدنی کشور مربوط به صنعت سنگ بوده که فرصت عالی را برای تولید‌کنندگان ماشین‌آلات و تجهیزات داخل برای فروش محصولات خود فراهم می‌کند. شکوری با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران عنوان کرد: کشورهای منطقه در مجموع حدود ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت دارند که این مقدار ۸ درصد از جمعیت کل و ۱۲ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند. صنعت سنگ ایران در بهترین شرایط خود رکورد تولید ۱۵ میلیون تنی سالانه را به ثبت رسانده است که حدود ۵۰درصد از ظرفیت تولیدی اسمی کشور است. اما متاسفانه به دلیل عدم توجه کافی به صادرات، تولید سنگ کشور در حدود ۸ میلیون تن سالانه است و این در حالی ست که توسعه صادرات تنها راه نجات این صنعت است. شکوری اضافه کرد: کشور ترکیه یکی از کشورهای مطرح سنگ در بازار جهانی ست که به تنهایی ۱۰ تا ۲۰ درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده است اما ما هنوز در سهم گیری خود از بازارهای جهانی مشکلات اساسی داریم که عواملی مانند: توسعه نیافتن اکتشافات، استخراج حداقلی ذخایر، تجهیزات و ماشین‌آلات قدیمی استخراجی، عوارض صادراتی و سیاست‌گذاری غلط از سوی بخش دولتی مانع تحقق این مهم شده‌اند. رئیس انجمن سنگ ایران بیان کرد: در شرایطی که نام ایران در میان کشورهای مطرح جهانی سنگ قرار دارد، این ظرفیت وجود دارد که این صنعت ارزآوری ۵ میلیارد دلاری را فراهم آورد که متاسفانه به دلیل توسعه نیافتگی با شرایط آرمانی خود فاصله دارد. بهرام شکوری در رابطه با وضعیت استخراج سنگ ایران گفت: در استاندارد جهانی دنیا ۳تا ۵ درصد از ذخایر استخراج می‌شود اما این عدد برای ایران به کمتر ۰.۵ درصد می‌رسد که البته این میزان هم بعد از استخراج در شرایطی بارگیری خواهد شد که استاندارد جهانی عدد پرتی ۵۰ درصدی را نشان می‌دهد اما در ایران به ۸۰ درصد هم می‌رسد! رئیس انجمن سنگ ایران در پایان ابراز کرد: در دوره جدید هئیت مدیره انجمن سنگ ایران ساختارهای جدیدی تعریف و شکل گرفته است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به ایجاد تشکل‌های استانی صنعت سنگ، استفاده از نظر پیشکسوتان و خبرگان این حوزه و تشکیل شورای سیاست‌گذاری سنگ اشاره کرد

کاهش ۱۵۰ میلیون دلاری صادرات سنگ کشور

در ادامه سیامک حاج سید جوادی، فعال و صاحب نظر صنعت سنگ در نشست خبری سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ‌های ساختمانی، معدن، ماشین‌آلات و تجهیزات مربوطه گفت: صادرات سنگ ایران قبل از همه‌گیری کرونا حدود ۳۵۰ میلیون دلار سالانه بود که درحال‌حاضر به حدود ۲۰۰ میلیون دلار کاهش داشته است و متاسفانه هنوز موفق به بازپس‌گیری سهم خود از بازارهای صادراتی نشده‌ایم. وی عنوان کرد: ارزش جهانی تجارت سنگ چیزی حدود ۲۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ثبت رسیده است. کشور ترکیه که از‌جمله کشورهای صاحب نام در صنعت سنگ بوده و در همسایگی کشور ماست حدود ۱۰ درصد از تجارت جهانی این صنعت را متعلق به خود کرده است و این در حالی ست که ایران از نظایر ذخایر سنگی به ویژه آهکی رتبه اول را در جهان دارد. سید جوادی در خصوص ارزش صادراتی صنعت سنگ ایران گفت: تا پیش از همه‌‌گیری کرونا ارزش صادراتی سنگ ایران چیزی حدود ۳۵۰ میلیون دلار بوده که عمده بازار هدف کشور چین بوده است، اما بعد از شیوع کرونا و کاهش فعالیت‌های تجاری جهانی این عدد به کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار کاهش داشته که کماکان موفق به رسیدن به ارزش قبل از کرونا نشده‌ایم. این فعال حوزه سنگ در رابطه با نرخ فروش صادراتی سنگ ایران عنوان کرد: میانگین فروش نرخ سنگ ما حدود ۶.۵ دلار در مترمربع است در حالی که میانگین جهانی ۳۰ دلار بوده که با این تفاسیر نرخ فروش سنگ ایران تقریبا یک پنجم نرخ جهانی ست. سیدجوادی دلیل این امر را در ۴ عنوان خلاصه کرد و افزود: عدم آشنایی با بازارهای جهانی، ضعف زیرساختی فرآوری، زمان بر بودن تهیه طرح جامع توضیحی و تفضیلی صنعت سنگ با متولی گری ایمیدرو و همچنین بالا بودن تعداد معادن غیرفعال ازجمله دلایل ضعف صنعت سنگ ایران است. این صاحب نظر صنعت سنگ در پایان عنوان کرد: رکورد تولید سنگ ایران در سال‌های گذشته حدود ۱۴ میلیون تن سالانه بوده است که متاسفانه در سال گذشته به زیر ۸ میلیون تن افت داشته است. بنابراین لازم است اجماعی همه‌جانبه جهت رشد این حوزه شکل گیرد که برگزاری نمایشگاه سنگ یکی از مواردی ست که به این امر کمک شایانی خواهد کرد.

سخن پایانی

میزان ذخایر اکتشافی سنگ تزئینی و نمای کشور 4 میلیارد تن برآورد شده و پیش‌بینی می‌شود به همین میزان ذخیره کشف نشده در کشور وجود دارد. گفته می‌شود بالغ بر ۶۰ درصد تولیدات سنگ بریده ما روانه بازار عراق می‌شود و مشتریان ۴۰ درصد دیگر از همسایگانی مانند ترکمنستان، آذربایجان، امارات و مانند آن است. این در حالی است که ترکیه، بالای ۸۵ درصد تولیدات سنگ خود را صادر می‌کند و جایگاه قابل قبولی در بازارهای پررونق بین‌المللی دارد. به طوری ‌که گفته می‌شود تامین‌کننده ۴۰درصد بازار فرانسه است. امید است نمایشگاه پیش رو فرصت مناسبی برای آغاز تحول در صنعت سنگ تزئینی کشور باشد.