نشست چالش‌های پیش‌روی صنعت مس ایران در حوزه محیط‌زیست، منابع طبیعی و انرژی روز گذشته با حضور اعضای انجمن مس ایران برگزار شد. به گزارش «روزگار معدن»، کوروش شعبانی نایب، رئیس انجمن مس ایران‌ در این نشست اظهار کرد: یکی از موضوعات اصلی که همیشه در بخش معدن با آن چالش داریم موضوع محیط‌زیست و منابع طبیعی است. ما به عنوان تولیدکنندگان مواد اولیه صنایع پایین‌دستی از حمایت برخوردار نبوده و شاهد برنامه‌ریزی برای رفع موانع نیستیم. درواقع بیشتر شعارهایی است که به گوش می‌رسد. وی ادامه داد: متاسفانه نه تنها حمایت وجود ندارد بلکه گاها شاهد ایجاد مشکل هم هستیم.
شعبانی بیان کرد: مدیران منابع طبیعی در بالادست بارها گفته‌اند مشکلی با اکتشاف ندارند اما مشکل در مدیران پایین دستی است.

کمبود متخصص در بخش معدن

احمد مشکانی، عضو هیات مدیره انجمن مس ایران نیز اظهار کرد: ما تا ۲۰ سال قبل فرار مغزها را داشتیم اما در ۷ سال اخیر فرار سرمایه را شاهد هستیم و امروز نوبت به فرار متخصصان رسیده است. وی افزود: یکی از مشکلات ما امروز کمبود متخصص است که دلیل اصلی آن‌ نبود بنگاه‌های قوی خصوصی است. این‌بنگاه‌ها به دلیل مشکلات شکل نگرفته است و به جای فکر کردن به توسعه به دنبال راهکار برای حل مشکلات هستند. مشکانی بیان کرد: منابع طبیعی با معدن منافات دارد اما قابل حل است. کانی‌سازی در این زمینه بسیار مهم است. متاسفانه برخی قوانین تنها به ایجاد رانت رسیده است. وی تصریح کرد: بنده به عنوان معدنکار مدافع محیط‌زیست هستم اما باید یک قانون دو طرفه با حضور بخش دولتی و خصوصی باشد. به گفته مشکانی، تامین سوخت امروز یکی‌ از مشکلات اصلی در معادن است که باید سامانه سوخت کمی تغییر کند.

معدنکاری با رعایت استاندارهای محیط‌زیست شدنی است

لطف‌اله سعیدی رئیس کمیته محیط‌زیست انجمن مس نیز نیز در ادامه اظهار کرد: جمع بندی ما این است که معدنکاری یک فعالیت غیرقابل عبور است و به توسعه کشور ختم می‌شود و به منابع طبیعی هم توجه دارد. وی ادامه داد: معدنکاری با رعایت استاندارهای زیست محیطی قابل اجرا است و در برخی موارد ما ظرفیت‌های خودمان را در افزایش پوشش گیاهی منطقه در نظر گرفته‌ایم. سعیدی بیان کرد: منابع طبیعی بارها اعلام کرده که معادن در پروژه درختکاری حضور داشته باشند و معدنکاران در این موضوع همراه هستند. برای تسهیل معدنکاری پیشنهاد اصلاحی را درباره تفاهمنامه میان معاونت معدنی وقت و سازمان محیط‌زیست تهیه و به معاونت معدنی وزارت صمت ارسال شده است. وی با اشاره به مشکلاتی در حوزه انرژی بیان کرد: این مشکل در مناطق مرزی بیشتر است اما می‌توان با تعامل بیشتر با تشکل‌ها آن را حل کرد. ما در واحدهای لیچینگ نیازمند نفت سفید هستیم اما تامین آن با مشکلات زیادی همراه است.

محاسبات قیمتی عجیب

ابوالفضل صالح آبادی دبیر انجمن مس ایران نیز گفت: ما در شش برنامه توسعه در ماده ۴۳ بند ۵- برای رفع آلایندگی محیط‌زیست بین صفر تا یک درصد لحاظ شده بود اما در برنامه هفتم توسعه تنها یک درصد لحاظ شده است. اما این در حالی است که صنعت مس تا کنسانتره بدون آلایندگی است. انتظار داریم کمیته محیط‌زیست پیگیری لازم را برای اضافه شدن قید تا انجام دهد. وی گفت: در کنار این موارد یک درصد به صورت جداگانه از سوی محیط‌زیست به صورت استانی لحاظ شده آن هم با عنوان احیای محیط‌زیست اما بدون اشاره به قانونی مشخص است. صالح‌آبادی بیان کرد: بحث تامین نفت سفید برای واحدهای مسی انجام نشده و ما مجبور هستیم برای رقیق‌کننده‌های سیستم از سهمیه‌های استانی با چندین برابر نرخ خرید انجام دهیم. وی با اشاره به حقوق عرفی نیز افزود: این موضوع امروز به چالش جدی تبدیل شده است. درحال‌حاضر برای خریدن هر هکتار تراکم دام در آن مساحت محاسبه می‌شود اما فارق از اینکه در آن منطقه علوفه چیست، در محاسبه قیمتی گران‌ترین علوفه را در نظر می‌گیرند.

اهداف اصلی کمیته محیط‌زیست، منابع طبیعی و انرژی

مسعود نوری، دبیر کمیته محیط‌زیست، منابع طبیعی و انرژی نیز در این نشست بیان کرد: این کمیته با هدف ارائه راهکارهای قانونی تسهیل معدنکاری برای فعالان حوزه مس با رویکرد توسعه پایدار و الزام به حفظ سرمایه‌های ملی و توجه شکل گرفت. وی ادامه داد: برقرار ارتباط موثر با سازمان‌ها، شناسایی راهکارهای حفظ محیط‌زیست، کاهش آلایندگی‌ها و شناسایی و معرفی ظرفیت‌های قانونی جهت تسهیل معدنکاری از اهداف اصلی این کمیته است. نوری تصریح کرد: تفاهمنامه فی‌مابین معاونت معدنی وزارت صمت و سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری در سال ۹۴ به امضا رسیده بود اما کمیته محیط‌زیست انجمن مس اصلاحات پیشنهادی برای این تفاهمنامه را به معاونت معدنی وزارت صمت ارسال کرد. وی اضافه کرد: موضوع مراتع کشور و تعامل بیشتر با سازمان منابع طبیعی از موضوعات دیگری است که در این کمیته آن را دنبال می‌کنیم. مراتع حدود ۹۰ میلیون هکتار و به عبارتی ۵۵ درصد از کل مساحت کشور را به خود اختصاص داده‌اند. نوری بیان کرد: در این زمینه پیگیری در خصوص اجرای طرح‌های گسترش پوشش گیاهی در اطراف معادن، پیگیری نحوه محاسبه حقوق عرفی برای سینه کارهای معدنی و‌ پیگیری عدم حذف قسمت‌های مستعد و پرظرفیت از محدوده اکتشافی است. مناطق چهارگانه محیط‌زیست از موارد دیگری است که این کمیته موضوعات مربوط به این بخش را هم پیگیری می‌کند. نوری اضافه کرد: هرکجا معادن فعالیت دارند با توجه به تفاوت شکل کار بین معدنکاری و زندگی در منطقه باعث می‌شود حیات وحش منطقه احساس امنیت بیشتری داشته باشند. وی ادامه داد: برای تعامل فعالیت‌های محیط‌زیست و معدن مواردی را در حال پیگیری هستیم به عنوان مثال خارج از مناطق چهارگانه نیازمند استعلام از سازمان محیط‌زیست نیست. همچنین پیگری تعامل با محیط‌زیست به منظور فعال‌سازی معادن متروکه در مناطق پر ظرفیت در دست انجام است. در کنار این موارد دوره‌های آموزشی نیز در‌حال برگزاری است. وی تصریح کرد: درحال‌حاضر ۸ معدن فعال در دست سازمان انرژی اتمی است. اما در کمیته پیگیری تعامل سازنده با سازمان انرژی اتمی و تعیین عیار حد اقتصادی در شورای‌عالی معادن برای مواد پرتوزا، تعیین تقدم و تاخر در استخراج مواد پرتوزا در معادنی که عناصر همراه دارد و پیگیری آزادسازی محدوده‌های فاصد عناصر پرتوزا نیز در دست انجام است. نوری افزود: پر بحث انرژی موضوع تامین نفت و سوخت مورد نیاز ماشین‌آلات معدنی، پیگیری بهینه‌سازی مصرف سوخت در معادن، پیگیری اجرای استاندارد در خصوص کیفیت گازوییل و سوخت تولیدی و برگزاری مسابقه کاهش مصرف سوخت در معادن از موضوعات در دستور کار است.