به گزارش «روزگار معدن»، رقابت تسلیحاتی جهانی برای تبدیل شدن به بازیگر مسلط در فناوری‌های نوظهور در حالی در جریان است که ایالات متحده و چین تلاش می‌کنند تا با تشدید تعرفه‌های تجاری و تحریم‌ها، موفقیت یکدیگر را خنثی کنند. در سایه یک جنگ تجاری متمرکز بر ایالات متحده و چین، سایر مناطق جهان به کانون توجه نزدیک تر می‌شوند. آمریکای جنوبی که به خاطر ذخایر لیتیوم و مس خود شناخته شده است، در حال گسترش ظرفیت خود است. این منطقه تاکنون منابع معدنی را در اختیار چین و سایر سرمایه‌گذاران خارجی قرار داده است. علیرغم اینکه شیلی بزرگترین تولیدکننده مس و دومین تولیدکننده بزرگ لیتیوم است، صنعت داخلی پایین‌دست کمی توسعه یافته است. در آوریل ۲۰۲۳، گابریل بوریک، رئیس‌جمهوری شیلی، برنامه این کشور برای ملی کردن صنعت معدن لیتیوم خود را برای امکان کنترل بیشتر دولت و جلوگیری از بهره‌برداری بیش از حد از کشورهای خارجی اعلام کرد. در حالی که این طرح هنوز در پارلمان نهایی نشده است، رئیس‌جمهوری شیلی در جاه طلبی‌های خود تنها نیست. این مدت کوتاهی پس از آن صورت گرفت که مکزیک صنعت لیتیوم خود را ملی کرد و زیمبابوه صادرات لیتیوم فرآوری نشده را ممنوع کرد. در همین راستا، اندونزی محدودیت‌هایی برای صادرات سنگ معدن نیکل، یک ماده معدنی ضروری برای تولید فولاد و باتری، اعمال کرده است. همه این کشورها به دنبال ایجاد صنعتی هستند که فراتر از عرضه صرف کالاهای خام باشد. با افزایش مشارکت دولتی یا محدود کردن صادرات، صنعت پایین‌دستی داخلی ظرفیت شکوفایی را دارد  اندونزی، بزرگترین تولیدکننده سنگ نیکل، پس از اعمال محدودیت‌های صادراتی بر روی کالاهای اساسی، سرمایه‌گذاری خارجی قابل توجهی را در پایه تولید خود جذب کرده است. با انجام این‌کار، اندونزی میلیاردها سرمایه از شرکت‌هایی مانند LG و CATL جذب کرده است. در پایان سه ماهه اول سال ۲۰۲۳، دو شرکت باتری در بورس اندونزی موفق شدند. Harita Nickel با افزایش ۱۰ تریلیون روپیه (۶۷۲ میلیون دلار) و پس از آن Merdeka Battery Materials با افزایش ۸.۷۵ تریلیون روپیه (۵۹۲ میلیون دلار) بزرگترین فهرست عرضه اولیه سهام اندونزی در امسال بود. آیا شیلی می‌تواند به موفقیتی مشابه‌دست یابد؟ مذاکراتی برای تشکیل یک انجمن لیتیوم در کنار آرژانتین، برزیل، مکزیک و بولیوی در حال انجام است، اتحادیه‌ای که ۶۵ درصد از ذخایر لیتیوم جهان و ۳۵ درصد از تولید فعلی را تحت کنترل خود قرار می‌دهد. هدف این انجمن گسترش قابلیت‌های منطقه فراتر از استخراج لیتیوم به پردازش و پالایش و همچنین توسعه فناوری مانند باتری‌ها و خودروهای الکتریکی است. با توجه به اینکه برزیل درحال‌حاضر تجربه قابل توجهی در صنعت خودرو به عنوان هشتمین تولیدکننده بزرگ خودرو در سطح جهان دارد، این حرکت ظرفیت این را دارد که سلطه فعلی چین را مختل کند و امریکای جنوبی را به عنوان یک رقیب قدرتمند با صنعت یکپارچه عمودی خود قرار دهد. درحال‌حاضر نشانه‌های اولیه سرمایه‌گذاری پایین‌دستی وجود دارد. در آوریل ۲۰۲۳، BYD چین اعلام کرد که یک کارخانه ۲۹۰ میلیون دلاری لیتیوم کاتد در شمال شیلی می‌سازد. با این وجود، بی‌ثباتی سیاسی در امریکای جنوبی بر این آرزوها سایه افکنده است. بولیوی به عنوان یک نمونه موضعی عمل می‌کند زیرا دارای بزرگترین ذخایر لیتیوم در جهان است اما سهم آن در بازار لیتیوم ناچیز است. علی‌رغم تلاش‌های مکرر برای تقویت صنعت لیتیوم بولیوی، تحولات سیاسی در این کشور امریکای جنوبی باعث شده است که سیاست‌های لیتیوم و مذاکرات با سرمایه‌گذاران بین‌المللی دچار مشکل شوند. با توجه به این موضوع، ناامنی‌های منطقه‌ای ممکن است بر اثربخشی یک انجمن لیتیوم امریکای جنوبی تأثیر بگذارد.

واکنش بازار چگونه بوده است؟

پس از اعلام شیلی، سهام Albemarle و SQM، دو شرکت بزرگ معدنی خصوصی در شیلی، کاهش یافت. در زمان نگارش این مقاله، نرخ سهام از زمان انتشار به ترتیب ۹ و ۱۴ درصد کاهش یافته است. رئیس‌جمهوری بوریچ اطمینان داد که این طرح به قراردادهای خصوصی موجود با هدف مذاکره مجدد برای افزایش کنترل دولت احترام می‌گذارد. بنابراین، این طرح تنها به دنبال ملی کردن جزئی است که در آن دولت سهم اکثریت را دارد. با این وجود، در پاسخ به بوروکراسی پیش‌بینی شده و حمایت از محیط ‌زیست که ممکن است توسط دولت شیلی تحمیل شود، منتقدان معتقدند که شرکت‌های خصوصی فرصت‌های جدیدی را در خارج از شیلی در نظر خواهند گرفت.