در این سمینار سهام‌دارانی از صنایع فولاد، کشتی‌سازی و کشتی‌رانی گرد هم آمدند تا در خصوص چالش‌ها و فرصت‌ها برای ایجاد همکاری‌های تعاملی با یکدیگر، به بحث و گفت‌و‌گو بپردازند. گفتنی است این سمینار در روز ۲۶ ژانویه ۲۰۲۴ برگزار شد و به طور مشترک میزبانی آن توسط سازمان «Solutions for Our Climate» و انجمن «Sustainable Shipping Initiative» انجام پذیرفت.
لازم به ذکر است که کره‌جنوبی، ششمین صنعت بزرگ فولاد جهان و یکی از بزرگ‌ترین صنایع کشتی‌سازی در دنیا را از نظر تناژ در اختیار دارد. جوجین کیم، مدیر اجرایی سازمان (SFOC) بیان کرد: کره‌جنوبی به عنوان مصرف‌کننده اصلی فولاد و یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کشتی جهان، می‌تواند از تخصص خود در این صنایع برای افزایش رقابت در بازار داخلی و جهانی و در عین حال توجه به بحران اقلیمی و تلاش در جهت رفع چالش‌های پیرامون آن استفاده کند. در ادامه این گزارش، به چهار برداشت مهم از سمینار مذکور به تفصیل اشاره خواهد شد:
کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای با استفاده از قراضه آهنی
به نظر می‌رسد کشتی‌سازان به طور فزاینده‌ای تمرکز خود را به سمت کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای به خصوص کاهش انتشارات کربن تولیدی در گستره ۳ و یا گازهای گلخانه‌ای که کشتی‌سازان به طور غیرمستقیم در زنجیره ارزش با آن روبه‌رو هستند، معطوف ساخته‌اند.
سی جون کیم، مدیر بخش ساخت محصولات دریایی شرکت «Lloyd’s Register» در این سمینار بیان کرد: انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت به کار رفته در کشتی‌ها، تاکنون توجه بسیار زیادی را به خود جلب کرده است؛ چراکه عمده آلودگی‌ها مربوط به این کربن تولیدی در کشتی‌ها است.
وی افزود: البته بخش مهم دیگر در خصوص انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنعت کشتی‌سازی مربوط به فرایند تولید ورق‌های فولادی است.
هابین گانگ، محقق ارشد سازمان (SFOC) اظهار داشت: صنعت فولاد بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در کره‌جنوبی را به خود اختصاص می‌دهد که در مجموع برابر با حدود ۱۰۰ میلیون تن در سال است.
طبق گزارش وزارت علوم، فناوری اطلاعات و ارتباطات کره‌جنوبی در سال ۲۰۲۳، استفاده از روش آهن احیا مستقیم مبتنی بر سوخت هیدروژن (DRI) می‌تواند نرخ میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را تا حدود ۹۷/۴ درصد کاهش دهد اما به نظر می‌رسد فرایند تجاری‌سازی کامل این روش تا سال ۲۰۴۰ یا ۲۰۵۰ امکان‌پذیر نخواهد بود. وی در ادامه افزود: تامین قراضه در این بین، لازمه کاهش انتشار کربن با استفاده ار فناوری‌های فعلی در روند تولید فولاد است.
همی بائه، مشاور بخش استراتژی تولید پایدار در شرکت «Schneider Electric Korea» در این سمینار بر استفاده از فولاد سبز که از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر و یا مواد بازیافتی تولید می‌شود، تاکید کرد. وی تصریح کرد: در حال حاضر دسترسی به انرژی‌های تجدیدپذیر در کره‌جنوبی با محدودیت همراه است. بدین منظور، بهترین روش برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای استفاده از قراضه خواهد بود.
مدیر بخش ساخت محصولات دریایی شرکت «Lloyd’s Register» مطرح کرد: از منظر اقتصادی، استفاده از روش‌های تولید زیست‌پایشی می‌تواند برتری در رقابت میان کشتی‌سازان کره‌ای و کشتی‌سازان چینی که معمولا بر روی قیمت و کیفیت محصولات خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند را به سود کره‌ای‌ها تغییر دهد.
در همین راستا، آخرین ارزیابی موسسه «Fastmarkets» از قیمت واردات فولاد سبز، با شاخص اختلاف قیمت کویل نورد گرم (HRC)، با شرط تحویل محموله در بنادر ویتنام با تقبل هزینه ارسال توسط خریدار و هزینه بیمه توسط فروشنده (CFR) که از طریق اختلاف قیمت فولاد سبز نورد تخت با شاخص کویل نورد گرم با شرط تحویل در بنادر ویتنام، ژاپن،کره‌جنوبی و تایوان با تقبل هزینه ارسال توسط خریدار و هزینه بیمه توسط فروشنده (CFR) محاسبه می‌شود، در ۲۳ فوریه سال ۲۰۲۴ رقمی مابین حدود ۲۰۴ تا ۳۴۰ دلار در هر تن را نشان داد که نسبت به اولین ارزیابی صورت گرفته توسط موسسه نامبرده در سپتامبر سال ۲۰۲۳ تغییری در آن مشاهده نمی‌شود.
در همین حال، طبق ارزیابی هفتگی این موسسه از قیمت پایه فولاد سبز و کویل نورد گرم (HRC)، با شرط تحویل در بنادر ویتنام با تقبل هزینه ارسال توسط خریدار و تقبل هزینه بیمه توسط فروشنده (CFR) که با افزودن اختلاف قیمت‌های جدید به قیمت‌های مبنا کویل نورد گرم موسسه «Fastmarkets» در ژاپن، کره‌جنوبی و تایوان محاسبه می‌شود، به طور متوسط ۸۳۶/۵ تا ۹۷۸/۷۵ دلار در هر تن در ماه ژانویه ۲۰۲۴ اعلام شد که نسبت به قیمت ۷۹۴ تا ۹۴۰ دلار در هر تن ارزیابی شده از سوی موسسه مذکور در ماه سپتامبر ۲۰۲۳، افزایش ۳۸/۷۵ تا ۴۲/۵ دلاری در هر تن را به ثبت رساند.
تکیه بر تامین نیاز به قراضه فولادی از بازار داخلی در کره‌جنوبی
بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی موسسه «Fastmarkets»، کره‌جنوبی حدود ۸۰ درصد از نیاز خود به قراضه فولادی را از بازار داخلی تامین می‌کند.
از سوی دیگر، سازمان (SFOC) پیش‌بینی می‌کند تقاضا برای استفاده از قراضه فولادی در این کشور افزایش پیدا کند؛ چراکه انتظار می‌ر‌ود شرکت‌های فولادی بیشتری به استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی (EAFs) روی بیاورند. طبق ارزیابی سازمان مذکور، حجم تقاضا برای قراضه فولادی حداقل ۷/۱ میلیون تن افزایش را تجربه می‌کند و انتظار می‌رود طی سه سال آینده، حدود ۲۵ درصد رشد را نسبت به میزان مصرف داخلی کره‌جنوبی در سال ۲۰۲۱ به ثبت برساند.
به گفته گانگ، تقاضای فعلی برای قراضه فولادی در جهان حدود ۶۰۰ تا ۶۵۰ میلیون تن ارزیابی شده است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ به ۱۰ میلیارد تن افزایش پیدا کند که حدود ۱/۶ برابر رشد را نشان می‌دهد.
اهمیت خرید قراضه در سال‌های اخیر افزایش یافته است؛ به طوری که شماری از کشورها سیاست‌گذاری‌های مختلفی را ارائه کرده‌اند که در صادرات قراضه محدود شده است و بر واردات قراضه با کیفیت بالا تاکید دارد.
به نظر می‌رسد مکانیزم تعدیل میزان کربن تولیدی در اتحادیه اروپا، یکی از نگرانی‌های مبهم در بخش قراضه فولادی را زیر ذره‌بین برده است و باعث شده شماری از فولادسازان بزرگ آسیایی از جمله در هند و چین، به سمت تولید فولاد کم‌کربن حرکت کنند. در این حین، نقش صنعت کشتی‌سازی و بخش کشتی‌رانی برجسته‌تر خواهد شد.
آندریا میو، رئیس بخش کربن‌زدایی در انجمن (SSI) که در این سمینار حضور داشت، عنوان کرد: فولاد به طور گسترده در بخش خدمات کشتی‌رانی و صنعت کشتی‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به فرصت‌های پیش رو در بخش کشتی‌رانی و رشد افزایش تولید فولاد سبز در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، تخمین زده می‌شود که در بخش ذکر شده به کمک استفاده از فولاد سبز، نزدیک به ۸۰۰ میلیون تن میزان انتشار دی‌اکسید کربن تجمعی تا سال ۲۰۵۰ کاهش خواهد یافت.
طبق گزارش انجمن (SSI) که متن آن در کنفرانس «Green Steel and Shipping» در سال ۲۰۲۳ رسانه‌ای شد، بازیافت قطعات و اجزای کشتی‌ها یک منبع حیاتی برای قراضه فولاد به شمار می‌آید و انتظار می‌رود حجم آن در سال‌های آینده همسو با گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر و در راستای اجرای فرایند کربن‌زدایی در بخش کشتی‌رانی افزایش یابد. طبق این گزارش، فولاد به کار رفته در ساخت کشتی‌ها از استحکام و کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و از بازیافت قراضه آن می‌توان مجددا در تولید محصولات با کیفیت بهره برد.
لزوم افزایش حمایت دولت‌ها از بخش بازیافت قراضه
وزارت تجارت، صنعت و انرژی کره‌جنوبی برای اولین بار در ماه فوریه ۲۰۲۳ اعلام کرد که دولت این کشور مبلغ ۱۱۶ میلیون دلار برای حمایت از توسعه و تولید فولاد کم‌کربن تخصیص خواهد داد. بخش مهمی از این بودجه به جایگزینی تدریجی کوره‌های بلند (BFs) با راکتورهای آهن احیای مستقیم مبتنی بر سوخت هیدروژن بر پایه فناوری «HyREX» تا سال ۲۰۵۰ اختصاص می‌یابد.
لازم به ذکر است که برچسب‌گذاری قراضه فولادی در ماه ژوئن ۲۰۲۳ به عنوان بخشی از استراتژی اقتصاد دورانی (چرخشی) در کره‌جنوبی که به پروژه «CE9» نیز معروف است، از مواد ضایعاتی و قراضه به منبعی استراتژیک تغییر کرد.
در همین راستا کیونگسیک کیم، مدیر مرکز تحقیقات قراضه فولادی بر حمایت دولت کره‌جنوبی به منظور افزایش نرخ بازیافت و استفاده از قراضه تاکید کرد.
انجمن (SSI) اعلام کرد که افزایش همکاری دولت از طریق ارائه سیاست‌گذاری «Green Public Procurement» می‌تواند تقاضا برای محصولات فولادی کم‌کربن و بدون کربن را افزایش دهد و روند عرضه، تقاضا و تولید آن را در سراسر جهان تسهیل کند.
گانگ در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: موضوع دیگری که از آن غفلت شده، حضور مشارکت‌کنندگان در سطح خرد بازار است.
وی اظهار داشت: به دلیل مشکلات در جمع‌آوری داده‌ها از سازمان و شرکت‌‌های کوچک‌تر، نمی‌توان به آمار فعلی در خصوص تولید فولاد و جمع‌آوری قراضه چندان اعتماد کرد.
به گفته مدیر بخش ساخت محصولات دریایی شرکت «Lloyd’s Register»، از آنجایی که داده‌های دقیق نه تنها مبنای محاسبه میزان کاهش کربن هستند بلکه به عنوان شاخصی در انجام اقداماتی به منظور بهبود نرخ بازیابی منابع به کار می‌روند و به نظر می‌رسد باید از سیستم رهگیری و مدیریت داده بهتر و با دقت بالاتری استفاده شود.
همی بائه بر این باور است که فولادسازان با مفهومی به نام «خلاء شناختی» روبه‌رو هستند که مانع از این می‌شود به طور کامل به استفاده از قراضه فولادی و کوره قوس الکتریکی رضایت دهند. به علاوه، تولیدکنندگان فولاد بیم آن دارند که اگر در محصولات خود از قراضه فولادی استفاده کنند، کیفیت محصول کاهش یافته و استانداردهای لازم صنعتی یا مشخصات مورد نظر مشتریان برآورده نشود.
هزینه‌کردها همچنان معضلی برای فولادسازان است
فعالان بازار بر این باورند که هزینه‌کردها، یکی از موانع اصلی در انجام فرایند کربن‌زدایی در صنعت فولاد به شمار می‌رود. از جمله مهم‌ترین این هزینه‌کردها می‌توان به سرمایه مورد نیاز برای گذار از کوره‌های بلند به کوره‌های قوس الکتریکی و افزایش هزینه‌های انرژی اشاره کرد.
علاوه‌براین، رکود اقتصادی پس از شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضا برای فولاد در بخش‌های مختلف صنایع پایین‌دستی مانند بخش ساخت‌وساز باعث شد میانگین حجم واردات فولاد به کشورهای جهان به پایین‌ترین حد خود در ۳۱ سال اخیر برسد.
در همین راستا و بر اساس ارزیابی صورت گرفته موسسه «Fastmarkets»، قیمت قراضه فولادی درجه دو با مبدا تولید ژاپن، با شرط تحویل در بنادر اصلی کره‌جنوبی با تقبل هزینه ارسال توسط خریدار و هزینه بیمه توسط فروشنده (CFR)، به طور میانگین ۵۲,۷۸۲/۶۹ ین (۳۷۴ دلار) در هر تن در سال ۲۰۲۳ بود که ۳,۶۷۷/۸۹ ین کاهش به ازای هر تن از میانگین قیمت ارزیابی شده در سال ۲۰۲۲ یعنی ۵۶,۴۶۰/۵۸ ین در هر تن را تجربه کرد.
علاوه‌براین، موسسه مذکور، طبق ارزیابی هفتگی، قیمت قراضه فولادی ذوبی سنگین نوع یک و دو (نسبت ۸۰ به ۲۰) وارداتی، با شرط تحویل در بنادر اصلی کره‌جنوبی و تقبل هزینه ارسال توسط خریدار و هزینه بیمه توسط فروشنده (CFR) را ۴۰۱/۸ دلار در هر تن در سال ۲۰۲۳ گزارش کرد که ۶۳/۳۸ دلار کاهش در هر تن نسبت به میانگین قیمت ۴۶۵/۱۸ دلار در هر تن اعلام شده در سال ۲۰۲۲ را به ثبت رساند.