چهار صنعت فولادی بسیار مهم در خراسان شمالی که در زمینه فولادهای آلیاژی، لوله‌های بدون درز و قطعات فورجی آهنگری فعال است در سال های گذشته مشکلات زیادی داشتند که این صنایع با حمایت های مسوولان دولت سیزدهم بر روی ریل توسعه قرار گرفتند و کشور را در این زمینه خودکفا کردند.
واقعیت امر این است که اقتصاد خراسان شمالی بر محور کشاورزی و دامداری بنا نهاده شده و خشکسالی های اخیر به همراه گرانی نهاده های دامی، مردم این خطه را با مشکلات زیادی مواجه کرده است و به عقیده کارشناسان؛ در این مواقع صنعت می تواند راه برون رفت استان از مشکلات اقتصادی محسوب شود و به هر میزان در این بخش سرمایه گذاری انجام شود به همان میزان توسعه مناسبی را شاهد خواهیم بود.
چهار صنعت بزرگ مجتمع صنعتی، شرکت لوله گستر، شرکت آذین فورج و شرکت فولاد کیمیای صبا در شهرستان اسفراین فعال است که ظرفیت و پتانسیل مناسبی برای توسعه استان دارند.
اگرچه صنایع فولادی همواره سودآور بوده اند ولی این صنایع در اسفراین خراسان شمالی همواره با مشکل سوخت و فروش مواجه بودند که در دولت سیزدهم با ارائه تسهیلات و ثبات مدیریتی، بسیاری از این چالش ها برطرف شد و این صنایع سودآور بر روی ریل توسعه قرار گرفتند.
تولید ۴۶ هزار تُن مقاطع و قطعات فولاد آلیاژی، تولید ۲۰ هزار تُن انواع لوله های فولادی بدون درز و تولید سالانه ۸۰ هزار تُن قطعات خاص صنایع نفت، گاز، نیروگاهی و خودرویی از جمله تولیدات این واحدهای صنعتی به شمار می روند که کشور را در این زمینه خودکفا و بی نیاز کرده‌اند.
گام بزرگ فولاد اسفراین در خودکفایی کشور
مجتمع صنعتی فولاد اسفراین از شرکت های تابعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و بزرگترین تولید کننده قطعات و مقاطع فولاد آلیاژی در خاورمیانه است که امکان ساخت ۱۰۰ گونه فولاد آلیاژی را دارد.
این مجتمع فولادی در سال های اخیر گام های بزرگی را در راستای خودکفایی کشور در تولید قطعات سنگین آهنگری برداشته است و با افزایش تولید توانست کشور را از فولادهای آلیاژی و خاص برای کاربردهای متنوع در صنایع نفت و گاز، معدن، سیمان، نیروگاهی، ریلی و راه آهن، فولاد، خودرو سازی و کشتی سازی خودکفا کند.
معاون تولید و عضو هیات مدیره مجتمع صنعتی فولاد اسفراین در خراسان شمالی در این زمینه می گوید: این مجتمع صنعتی در ۹ ماهه امسال ۴۶ هزار تُن مقاطع و قطعات فولاد آلیاژی تولید کرد که با این تولیدکشور از واردات قطعات سنگین و فوق سنگین آهنگری شده بی‌نیاز شد.
کوروش خیرخواه در مورد تعهدات این مجتمع که بعنوان بزرگترین واحد تولیدکننده مقاطع و قطعات فولاد آلیاژی در کشور و بزرگترین تولیدکننده فولادهای آلیاژی در خاورمیانه یاد می شود می افزاید: تعهد تولید در سال جاری ۷۵ هزار تُن محصولات فولادی است و ظرفیت اسمی این مجتمع در حال حاضر تولید سالانه ۸۰ هزار تُن محصولات آهنگری شده و ۱۲۰ هزار تن شمش ریخته‌گری شده است که تا ۱۸۰ هزار تن تولید شمش و بلوم گرد به روش ریخته‌گری پیوسته قابل توسعه است.
وی ادامه می دهد: واحدهای اصلی این مجتمع صنعتی شامل کارگاه ذوب و ریخته گری، آهنگری سنگین، آهنگری، عملیات حرارتی، پوسته کنی و تاب‌گیری و کارگاه ماشین‌کاری است و تجهیزات منحصر به فرد و توانمندی های ویژه، مجتمع صنعتی اسفراین را به اولین انتحاب در زمینه ارایه راه حل‌های فنی و مهندسی در زمینه فولادهای آلیاژی و خاص برای کاربردهای متنوع است.
معاون تولید و عضو هیات مدیره مجتمع صنعتی اسفراین در مورد سابقه این مجتمع مهم صنعتی اضافه می کند: عملیات اجرایی مجتمع در سال ۱۳۷۰ آغاز و فاز نخست آن در سال ۱۳۷۵ مشتمل بر کارگاه آهنگری شعاعی به بهره‌برداری رسید و پس از آن فاز دوم آن در سال ۱۳۸۲ شامل پرس سنگین قالب باز ۶ هزار و ۳۰۰ تن به عنوان بزرگترین پرس هیدرولیک در خاورمیانه به بهره‌برداری رسید و کشور را از واردات قطعات سنگین و فوق سنگین آهنگری شده بی‌نیاز کرد و فاز سوم این مجتمع شامل واحد ذوب و ریخته‌گری در سال ۱۳۸۴ به بهره‌برداری رسید و از این سال با بهره‌برداری کامل از واحدهای مختلف تولیدی، محصولات این مجتمع به عنوان یکی از تولید کنندگان با کیفیت برتر فولاد آلیاژی، وارد بازارهای داخلی و بین المللی شد.
وی می افزاید: از سال ۱۳۹۵ با بهره‌برداری از فاز تکمیلی این مجتمع که شامل واحد عملیات حرارتی تکمیلی، ماشین‌کاری قطعات سنگین و ذوب مجدد قطره‌ای (ESR) است که امکان تولید محصولات سنگین و فوق سنگین از انواع فولادهای آلیاژی به صورت نهایی شده برای مشتریان فراهم شده است و در فروردین سال ۱۴۰۰ با افتتاح و بهره‌برداری از خطوط ریخته‌گری مداوم (CCM) فاز تکمیلی این مجتمع به پایان رسید.
بی نیازی کشور از تولید لوله‌ بدون درز
شرکت لوله گستر اسفراین یکی دیگر از شرکت‌های تابعه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بوده و تنها تولید کننده انواع لوله‌های جداری بدون درز مورد نیاز برای استخراج نفت است.
این مجتمع صنعتی که در گذشته با مشکل گاز و نیروی انسانی مواجه بود با تدابیر لازم مسوولان دولت سیزدهم در خراسان شمالی با جذب ۱۸۰ نفر از جوانان بومی و ذخیره سازی سوخت توانست بر روی ریل توسعه قرار گیرد و امسال با ۱۸ شرکت از پیمانکاران نفتی برای تامین لوله‌های مورد نیاز خود قرارداد امضا کرده و تمامی محصولات این شرکت در داخل کشور مصرف می‌شود.
مدیر تولید مجتمع صنعتی لوله گستر اسفراین در این خصوص می گوید: ۲۰ هزار تُن انواع لوله فولادی بدون درز در این مجتمع از ابتدای سالجاری تاکنون تولید و تا پایان امسال به ۲۸ هزار تُن می رسد.
سید احمد فیضی با بیان اینکه ۵۰۰ هزار تن انواع لوله بدون درز مورد نیاز صنعت نفت و گاز از سال ۸۴ تاکنون در این مجتمع تولید شده است می افزاید: مجتمع صنعتی لوله گستر اسفراین توانایی تولید لوله های بالای ۶ اینچ با هر ضخامتی را دارد و در سه سال گذشته پیشرفت های چشمگیری داشته است.وی ادامه می دهد: تجهیزات و امکانات این شرکت بیش از ۵۰ سال قدمت دارد که نیازمند طرح های توسعه ای است و این طرح هشت هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
فیضی یادآور می شود: مجتمع لوله گستر برای ۷۵۰ نفر شغل ایجاد کرده است و با اجرای طرح توسعه این ظرفیت به یکهزار نفر افزایش می یابد.
شرکت لوله گستر واقع در شهرستان اسفراین واحد صنعتی مهمی در خاورمیانه است و نقش موثری در رونق تولید و اشتغال این خطه از شمال شرق کشور ایفا می کند، ضمن اینکه میزان تولید این واحد صنعتی در این سال ها روند رو به رشدی داشته است.مواد اولیه مورد نیاز این مجتمع از ۲ واحد صنعتی فولاد کیمیای صبا و مجتمع صنعتی اسفراین تامین می شود و امسال برای تولید این حجم از لوله ۴۳ هزار تن شمش فولاد به عنوان ماده اولیه خریداری شده است و تمامی مواد اولیه مورد نیاز این شرکت از داخل استان تامین می شود و نقش مهمی در تامین تجهیزات صنعت نفت ایفا می کند.
اسفراین پیشرو در تولید قطعات ریلی و خودرویی
شرکت آذین فورج اسفراین، بزرگترین شرکت صنعتی بخش خصوصی در استان خراسان شمالی است و طرح توسعه این شرکت در ۲ فاز اجرایی می‌شود و فاز نخست آن شهریورماه ۱۳۹۹ با اشتغالزایی مستقیم ۱۰۰ نفر به بهره برداری رسید.
فاز نخست طرح توسعه شرکت صنعتی آذین فورج سالانه سه هزار تن قطعات فورجی آهنگری در صنایع کشاورزی، ریلی و خودرو تولید می کند و فاز دوم طرح توسعه شرکت صنعتی آذین فورج نیز با سرمایه گذاری سه هزار و ۴۸۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال به آهنگری سنگین اختصاص یافته است.
مدیرعامل شرکت آذین فورج شهرستان اسفراین در خصوص شرایط تولید این مجتمع می گوید: این شرکت دارای پنج محصول دانش بنیان منحصر به فرد است و سالانه ۸۰ هزار تُن قطعات خاص صنایع نفت، گاز، نیروگاهی و خودرویی تولید می کند.
حامد دانش وری می افزاید: ۸۳۰ نفر به صورت مستقیم و ۶۲ هزار نفر به صورت غیر مستقیم در این شرکت دانش بنیان اشتغال دارند و راه اندازی طرح توسعه این شرکت برای ۴۰۰ نفر دیگر اشتغال ایجاد می کند.وی با بیان اینکه طرح توسعه شرکت دانش بنیان با عنوان آذین نگین در دست اجرا و نیازمند دریافت تسهیلات و حمایت های مسوولان و مدیران است ادامه می دهد: اجرای طرح توسعه آذین نگین در مجموع سه هزار میلیارد ریال تسهیلات نیاز دارد که ۲ هزار میلیارد ریال آن مصوبه سفر رییس جمهور است. مدیرعامل شرکت آذین فورج شهرستان اسفراین قطعی برق را از مشکلات آذین فورج دانست و می گوید: این امر در تابستان اتفاق می افتد و به صنعت ما آسیب زیادی وارد کرده است بنابراین باید تدابیر لازم در این خصوص اندیشیده شود.به گزارش ایرنا، اسفراین با ۶۵ واحد صنعتی بزرگ، کوچک و متوسط دارای مجوز از اداره صنعت، معدن و تجارت این شهرستان اینک قطب صنعتی در استان خراسان شمالی است.
در مجموع ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر در واحد های تولیدی بزرگ، متوسط و کوچک اسفراین مشغول به کار هستند که گسترش و توسعه صنایع می تواند زمینه اشتغال پایدار تعداد زیادی از هم استانی ها را فراهم کند. محصولات تولیدی چهار صنعت بزرگ شهرستان خاص هستند که بخشی از نیاز صنایع نفت و گاز، نیروگاهی، معادن، صنایع کشتی سازی و خودرو سازی را تامین می کنند که اینک نیاز به توجه و حماتی ویژه نیز دارند. شهرستان ۱۲۰ هزار نفری اسفراین در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی بجنورد قطب صنعتی خراسان شمالی محسوب می شود .