گره‌های تامین مالی بخش معدن باز می‌شود
ایران دارای ذخایر ارزشمندی است که بهره‌برداری از آنها منجربه ارزآوری و اشتغالزایی می‌شود و کمک می‌کند تا اقتصاد کشور از وابستگی خود به درآمدهای نفتی کم کند.به گزارش «روزگار معدن»، یکی از گلوگاه‌های اصلی توسعه بخش معدن سرمایه‌گذاری است. البته بخشی از این مشکل به بحث تحریم‌ها باز می‌گردد و بخشی دیگر به قوانین و مقررات داخلی. در سال‌های اخیر بخش معدن می‌توانست توسعه‌ای بیش از امروز داشته باشد اما همچنان گفته می‌شود در حوزه اکتشافات دچارعقب ماندگی هستیم. این در حالی است که ورود سرمایه‌گذاری به این حوزه می‌تواند بخش عمده‌ای از مشکلات را حل کند.
مشکلی به اسم تحریم
وضع تحریم‌ها و تشدید آنها در سال‌های اخیر توانست بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی را از حضور در بخش معدن ایران منصرف کند. این در حالی است که بخش معدن ایران دارای ظرفیت‌های بسیاری است که به نوع خود جاذب سرمایه‌گذار است. اما تحریم‌ها باعث شد تا آنهایی هم که در ایران بودند از ادامه همکاری منصرف شوند. این در حالی است که با امضا برجام بخش معدن شاهد هیات‌های مختلفی از کشورهای متفاوت و گاها معدنی بود که تلاش می‌کردند در بخش معدن ایران سرمایه‌گذاری کنند. این را می‌توان در خبرهای آن سال‌ها در سایت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) به خوبی مشاهده کرد. دیدارهای زیادی در آن دوره صورت گرفت که عمدتا در حوزه سرمایه‌گذاری در بخش معدن بود اما تشدید دوباره تحریم‌ها توانست سرمایه‌گذاران را منصرف کند و این تنها به بحث تامین نقدینگی باز نمی‌گردد. ورود سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند به نقل و انتقالات تکنولوژی و فناوری بازمی‌گردد و همین موضوع می‌تواند سرعت توسعه در بخش معدن را افزایش دهد. به همین دلیل رفع مشکلی به اسم تحریم می‌تواند سرمایه‌گذاری در بخش معدن را سرعت دهد.
خودتحریمی با توسعه چه کرده است؟
اما مشکل تنها به بحث تحریم‌ها ختم نمی‌شود. مسئله این است که در برخی موارد توسعه با موانع داخلی مواجه می‌شود که می‌تواند سرمایه‌گذار را نسبت به ادامه مسیر منصرف کند. این موضوع را می‌توان در افزایش تعداد معادن غیرفعال در سال‌های گذشته مشاهده کرد. یکی از اصلی‌ترین موضوعات این است که تغییرات لحظه‌ای قوانین و مقررات فعالان بخش معدن را سر در گم کرده است و امکان برنامه‌ریزی بلند مدت را سلب کرده است. در چنین شرایطی سرمایه‌گذار معدنی ترجیح می‌دهد به سراغ حوزه‌های دیگری برود که هم بازگشت سرمایه آن کوتاه تر است و هم ریسک سرمایه‌گذاری آن کمتر است.درواقع خودتحریمی داخلی باعث شد تا حجم سرمایه‌گذاری در بخش معدن کاهش پیدا کند و این موضوع توسعه بخش را تحت‌تاثیر قرار دهد.شاید حل مشکل تحریم چندان کار آسانی نباشد که حالا می‌توان با بهبود برخی روابط بین‌الملل به آینده خوش بین بود اما در کنار این موضوع باید موانع داخلی نیز از میان برداشته شود.
ایمیدرو دست به کار می‌شود
نخستین نشست کمیته سرمایه‌گذاری ایمیدرو با حضور وجیه الله جعفری رئیس هیات عامل ایمیدرو و مدیران این سازمان برگزار شد.در این جلسه مقرر شد طرح عناصر نادرخاکی به عنوان طرح عناصر حیاتی و راهبردی توسعه یابد. همچنین حوزه کاری این طرح به کلیه عناصر حیاتی گسترش خواهد یافت.متناسب با توسعه این حوزه بودجه مورد نیاز و زمان اجرای طرح نیز افزایش خواهد یافت.سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو)، راهبرد توسعه بخش عناصر نادرخاکی را در شمار برنامه‌های خود قرار داده است و در این زمینه توسعه عناصر استراتژیک را کلید زده است. ایمیدرو در تلاش است تا تمرکز خود را برروی عناصر استراتژیک گذاشته و بهره‌برداری از این حوزه را افزایش دهد. نگاهی به بازارهای جهانی نشان می‌دهد که تقاضا برای این محصولات رو به افزایش و همین موضوع می‌تواند ارزآوری برای کشور را افزایش دهد. به همین دلیل برنامه‌ریزی ایمیدرو در این زمینه درست است و می‌تواند با همکاری بخش خصوصی گام‌های مهمی بردارد اما همانطور که اشاره شد باید شرایط برای ورود سرمایه‌گذاری فراهم شود در این صورت است که می‌توان شاهد توسعه هر چه بیشتر بود.
صندوقی برای ارائه تسهیلات
در همین زمینه رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: برای این که معدن برای نسل‌های آینده بماند، صندوقی مثل صندوق توسعه ملی در قانون برای معدن ایجاد کردیم.رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی معدن انفال و ذخیره برای آیندگان است گفت: برای این که معدن برای نسل‌های آینده بماند، نگویند معدن را این‌ها (نسل‌های قبلی) برداشتند و برای نسل‌های آینده نماند، یک صندوقی مثل صندوق توسعه ملی که در نفت است، در قانون برای معدن ایجاد کردیم، ۵۰ درصد حقوق دولتی در آنجا قرار می‌گیرد که هم این پول به صورت تسهیلات در زنجیره معدن برای نسل‌های بعد هزینه شود و هم این پول مدام در این جا باقی بماند و به صورت تسهیلات پرداخت و دریافت شود.
در میان اخبار
وی اضافه کرد: یعنی کارها را انجام می‌دهیم؛ اکتشاف را آماده می‌کنیم، هم نسل فعلی استفاده کند و هم برای نسل‌های آینده تا انتها قابل استفاده باشد و نسل‌های آینده نیز از این انفال بتوانند استفاده کنند.
طاهری همچنین به افق آینده معدن اشاره کرد و گفت: ما برای اینکه در معدن بتوانیم پیشرفت کنیم نخست باید بدانیم زیر زمین چه داشته‌های داریم.
چنین تصمیماتی می‌تواند جریان نقدینگی به بخش معدن را افزایش دهد اما همانطور که اشاره شد نباید این طور فکر کرد که دولت به تنهایی می‌تواند همه کارها را انجام دهد. ورود بخش خصوصی می‌تواند این موضوع را برطرف کند. در سال‌های اخیر بخش خصوصی حضور پررنگی در بخش معدن داشته است و نشان داده حتی در شرایط تحریم و در وضعیتی که بارها وزارت صنعت، معدن و تجارت سرمایه‌گذاران را شگفت زده کرده استف در بخش معدن مانده و به توسعه بپردازند. اما فراموش نکنیم سرمایه‌گذاری پاشنه آشیل توسعه فعالیت‌های معدنی است که خود را در تامین نقدینگی، ماشین‌آلات، تجهیزات و تکنولوژی نشان می‌دهد. به همین دلیل نمی‌توان از کنار آن به راحتی عبور کرد. دولت باید مسیر موجود را به نحوی تسهیل ببخشد که سرمایه‌گذاران به این سمت جذب شد ه و شاهد افزایش تولید و بهره‌وری و همچنین اشتغالزایی باشیم.
