قیمت کبالت به دلیل آغاز فرایند ذخیره‌سازی در انبارها در چندین روز اخیر روند صعودی را تجربه کرده است. بر همین اساس عدم اطمینان در مورد مدت زمان تداوم این وضعیت کبالت در آستانه فرا رسیدن زمان مذاکرات برای ثبت قراردادهای بلندمدت و عرضه فلز کبالت، هیدروکسید و سولفات در بازار مطرح است. به نظر می‌رسد بازار کبالت پس از کنفرانس موسسه «Fastmarkets» با عنوان مواد اولیه حیاتی مورد استفاده در تولید باتری ۲۰۲۳ که طی روزهای ۱۸ تا ۲۰ سپتامبر سال جاری میلادی برگزار شد، روند صعودی به خود گرفته است.

یکی از معامله‌گران فلز کبالت پس از کنفرانس موسسه «Fastmarkets» اعلام کرد که به نظر می‌رسد بازار کبالت، یک روند صعودی را در کوتاه‌مدت تجربه خواهد کرد، با این حال این وضعیت دوام پیدا نمی‌کند. حجم تقاضا برای کبالت زیاد نبوده و بازار محصولات واسطه این فلز هم وضعیت چندان مطلوبی ندارد و به نظر می‌رسد که روند صعودی کبالت پایدار نخواهد بود.

آخرین ارزیابی موسسه «Fastmarkets» برای فلز کبالت، با خلوص استاندارد با شرط تحویل در بندر روتردام قیمت ۱۴٫۵ تا ۱۵٫۳۵ دلار در هر پوند در روز ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۳ را نشان داد که نسبت به قیمت ۱۴٫۵ تا ۱۵٫۱ دلار به ازای هر پوند ثبت شده در یک روز قبل از تاریخ مذکور افزایش داشت. همچنین آخرین ارزیابی این موسسه نسبت به قیمت ۱۳٫۶ تا ۱۴٫۶ دلار در هر پوند تعیین شده در روز ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۳، روند افزایشی را تجربه کرد.

به گفته برخی مشارکت‌کنندگان بازار، اگرچه بازار کبالت یک روند صعودی را در حال حاضر تجربه می‌کند اما وضعیت محصولات واسطه این فلز روندی نزولی در پیش گرفته‌اند و همین موضوع باعث ایجاد یک حس سردرگمی در بازار شده است.

بازار سولفات کبالت به عنوان یکی از محصولات واسطه در طول ماه‌های تابستان روندی نزولی را به ثبت رساند و باعث ایجاد یک وضعیت نوسانی در بازار فلز کبالت شد. از دلایل این روند کاهشی در بازار سولفات می‌توان به کاهش حجم تقاضا برای آن از سوی بخش لوازم الکترونیکی مصرفی در چین و انتظارات برای افزایش دسترسی به هیدروکسید کبالت در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ اشاره کرد.

گفتنی است از هیدروکسید کبالت به عنوان یک ماده واسطه در تولید فلز کبالت و سولفات کبالت در میان سایر محصولات استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که روند عرضه و تقاضای هیدروکسید به وضعیت بازار سولفات بستگی دارد.

یکی از فعالان بازار کبالت عنوان کرد: نوسانات زیادی در این بازار وجود دارد اما ترجیح مصرف‌کنندگان بر این است که فعلا از خرید مواد سولفات خودداری کنند؛ علی‌رغم اینکه حجم انبار موجودی انبارهای آن‌ها پایین است.

آخرین ارزیابی موسسه «Fastmarkets» برای سولفات کبالت، با کبالت غلظت ۲۰٫۵ درصد، با شرط تحویل درب کارخانه تولیدکننده قیمت ۳۶ هزار و ۵۰۰ تا ۳۷ هزار و ۵۰۰ یوان (۵,۰۱۰ تا ۵,۱۴۸ دلار) در هر تن در روز ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۳ را نشان داد که نسبت به قیمت تعیین شده در روز ۲۲ سپتامبر سال جاری تغییر چندانی را به ثبت نرساند اما نسبت به قیمت ۴۰ هزار تا ۴۲ هزار یوان در هر تن ثبت شده در روز دوم آگوست سال جاری میلادی، کاهش را تجربه کرد.

علی‌رغم کاهش قیمت سولفات، طبق گزارش‌ها مصرف‌کنندگان عجله‌ای برای تامین مواد مورد نیاز خود قبل از تعطیلات روز ملی چین که از ۲۹ سپتامبر تا ۷ اکتبر به طول می‌انجامد، ندارند. در نتیجه این اتفاق، حجم نقدینگی در بسیاری از بازار مواد واسطه‌ کبالت کاهش یافته است.

روند نزولی حجم تقاضا برای سولفات کبالت علی‌رغم

به گفته یکی از تولیدکنندگان، تا زمانی که پویایی در بازار کبالت چین وجود نداشته باشد، تغییر چندانی در وضعیت بازار جهانی این فلز ایجاد نخواهد شد و در صورت بازگشت مصرف‌کنندگان چین به بازار کبالت برای خرید، تمرکز آن‌ها بر ثبت قراردادهای بلندمدت خواهد بود. محرک اصلی برای هیدروکسید، بازار سولفات است؛ به همین دلیل ارزیابی عملکرد آن و فهرست سفارش‌های قابل رصد برای سال آینده مهم تلقی می‌شود.

موسسه «Fastmarkets» شاخص روزانه هیدروکسید کبالت با غلظت حداقل ۳۰ درصد، با شرط تحویل بر روی عرشه کشتی در بنادر چین و تقبل هزینه ارسال توسط خریدار، قیمت ۷٫۵ تا ۷٫۷ دلار در هر پوند در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۳ را نشان داد که نسبت به قیمت تعیین شده در تاریخ ۲۵ سپتامبر سال جاری تغییری را تجربه نکرد.

موضوع مهم دیگر برای بازار کبالت، نزدیک شدن زمان تحویل محموله‌های هیدروکسید از سوی شرکت «China Molybdenum» است. لازم به ذکر است که شرکت «China Molybdenum» در اوایل سال ۲۰۲۳، با شرکت با مالکیت دولتی «Gécamines» در جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) در این رابطه به توافق رسید.

همچنین شرکت «China Molybdenum» به دلیل اعمال ممنوعیت صادرات مواد اوالیه از معادن تحت مدیریت خود، توسط دولت کنگو امکان صادرات کبالت و مس را نداشت اما با توافقی که با شرکت مالکیت دولتی «Gécamines» داشت، مجوز صادرات را مجددا دریافت کرد. به دلیل اعمال ممنوعیت صادرات وضع شده برای شرکت «China Molybdenum» وضعیت مازاد عرضه برای کبالت و مس تولیدی این شرکت به وجود آمد. به گفته برخی منابع، ذخایر انبار شده این دو مواد در گنگو و همچنین کبالت و مس تازه تولید شده از معدن «Tenke Fungurume» به چین ارسال می‌شود.

برخی از فعالان بازار بر این باورند که انتخابات ریاست جمهوری آینده در جمهوری دموکراتیک کنگو ممکن است بر مسائل لجستیکی در این کشور تاثیر بگذارد. یکی دیگر از معامله‌گران بازار کبالت عنوان کرد که با فرض نامطلوب بودن نتایج انتخابات یا ایجاد اختلال در آن، بخش زیادی از کبالت و مس تولید شده در این کشور از قبل به خارج از کنگو صادر خواهد شد. گفتنی است انتخابات ریاست جمهوری دموکراتیک کنگو در ماه دسامبر ۲۰۲۳ برگزار می‌شود.

تغییر وضعیت بازار کبالت

کاهش حجم تقاضا در بازار لوازم الکترونیکی مصرفی و تمایل به تولید باتری‌های بدون کبالت، برخی از فعالان بازار را وادار به واکنش به وضعیت این فلز و ارائه پیش‌بینی کاهش تقاضا برای آن در طولانی‌مدت کرد. تمایل به تولید باتری‌های بدون کبالت، عمدتا ناشی از ملاحظات اخلاقی برای برخی منابع کبالت به وجود آمده است؛ همچنین طرح‌های صدور مجوز برای تایید حق بهره‌برداری از منابع به صورت مسئولانه نیز در دست تدوین قرار دارد.

شایان ذکر است استفاده از هیدروکسید کبالت در بخش وسایل نقلیه الکتریکی (EV) و بخش لوازم الکترونیکی مصرفی، یکی از محرک‌های اصلی در افزایش حجم تقاضا برای هیدروکسید در بازار است. یکی از حاضران در کنفرانس موسسه «Fastmarkets»، پیش‌بینی کاهش استفاده از کبالت در تولید خودروهای الکتریکی یا چگونگی توسعه روش‌هایی برای انجام این کار را امری دشوار دانست.

برخی از تولیدکنندگان تجهیزات اصلی (OEM) اعلام کردند که علی‌رغم ترجیح برخی دیگر از تولیدکنندگان به استفاده از باتری‌های مبتنی بر لیتیوم، همچنان به استفاده از باتری‌های نیکل کبالت منگنز (NCM) برای تولید خودروهای الکتریکی ادامه خواهند داد.

یکی از فعالان بازار در همین رابطه خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود حجم کبالت مورد استفاده در تولید خودروهای الکتریکی کاهش پیدا کند اما باتری‌های نیکل کبالت منگنز همچنان جایگاه برتر خود را در تولید خودروهای با آلایندگی بسیار پایین حفظ خواهند کرد. به گفته تیم تحقیقاتی موسسه «Fastmarkets»، پیش‌بینی می‌شود که بازار کبالت در سال ۲۰۲۳، به وضعیت مازاد عرضه هفت هزار تنی برسد و این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۱۴ هزار تن افزایش یابد. علی‌رغم نگرانی‌ها در مورد وضعیت بلندمدت برای فلز کبالت، انتظار می‌رود که حجم کل تقاضا برای این فلز از ۲۳۳ هزار تن در سال ۲۰۲۳ به ۲۶۰ هزار تن در سال ۲۰۲۴ افزایش یابد.

کاهش مقدار تولید سولفات

به گفته برخی از فعالان بازار، انتظار می‌رود در اواخر سال جاری میلادی مقدار تولید سولفات کبالت کاهش یابد؛ با این حال آن‌ها اعلام کردند که قیمت‌های آن با توجه به هزینه‌های بالای تولید هیدروکسید نسبتا ثابت باقی می‌ماند.

یکی از راه‌هایی که برخی از تولیدکنندگان کبالت در چین در حال بررسی آن هستند، افزایش مقدار تولید این فلز به بهای کاهش مقدار تولید سولفات با اصلاح خطوط تولید فعلی است.

به گفته یکی از مصرف‌کنندگان، در صورت وقوع چنین سناریویی حجم قابل‌توجهی از این مواد فلزی به بازار داخلی چین و بازارهای بین‌المللی عرضه خواهد شد. به همین دلیل عوامل زیادی باید برای آن در نظر گرفته شود و این موضوع می‌تواند بر آینده بازار این فلز تاثیر بگذارد. با توجه به شرایط کنونی بازار کبالت اجرای این سناریو بستگی زیادی به میزان استقبال مصرف‌کنندگان خواهد داشت. به نظر می‌رسد برگزاری گردهمایی سالانه تولیدکنند‌گان فلزات به میزبانی بورس فلزات لندن و با عنوان «LME Week» بر شکل‌گیری روند بازار کبالت تاثیر فروانی خواهد داشت و تولیدکنندگان امیدوارند پس از پایان این گردهمایی روند صعودی در طولانی‌مدت بر بازار این فلز حکم‌فرما شود.